گیاه جعفری بومی اروپا و مناطق مدیترانه‌ای است و ریشۀ آن را می‌توان در بسیاری از غذاهای اروپایی پیدا کرد. اگر چه ممکن است دو نوع جعفری از نزدیک تفاوت زیادی با هم نداشته باشند، اما نباید نوع ریشه‌ای را با انواع محبوب سبز رنگ و برگی که معمولاً در باغچه‌ها پرورش داده می‌شود و به عنوان سبزی مصرف می‌شود اشتباه گرفت. ریشۀ جعفری زیرگونۀ جعفری باغی است که با نام علمی Petroselinum Crispum Tuberosum شناخته می‌شود. با وجود این که برگ‌های این گیاه خوراکی هستند اما ریشه‌های آن به شکل ضخیم و بزرگ‌تری رشد می‌کنند. ظاهر ریشۀ جعفری چیزی بین هویج و زردک است اما طعم آن کاملاً منحصر به فرد است و در عین حال تا حدودی مزۀ جعفری علفی نیز می‌دهد. در ادامۀ این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با 7 خاصیت شگفت انگیز ریشۀ جعفری آشنا کنیم:
اول: سرشار از مواد مغذی
ریشه جعفری یک منبع غنی از انواع مواد مغذی است طوری که هر 100گرم از ریشۀ جعفری خام شامل مواد مغذی زیر است:
- انرژی: 55کالری
- کرب هیدرات: 12گرم
- فیبر: 4 گرم
- پروتئین: 2 گرم
- چربی 6/0 گرم
- ویتامینC: 55% ارزش غذایی روزانه (DV)
- ویتامین B9 (فولات): 45% DV
- پتاسیم: 12% DV
- منیزیم: 11% DV
- زینک: 13% DV
- فسفر: 10% DV
- آهن: 7% DV
ریشه جعفری سرشار از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی است. علاوه بر این، فیبر تقریباً 20% ارزش غذایی روزانه آن را شامل می‌شود. در حالی که میزان کالری و چربی آن پایین است در نتیجه یک گزینۀ بسیار مناسب برای انواع مختلف غذای رژیمی و برخورداری از تناسب اندام در نتیجۀ استفاده از آن است.
دوم: سرشار از آنتی اکسیدان‌های قوی
ریشۀ جعفری آنتی اکسیدان‌های قوی را تأمین می‌کند که این ویژگی می‌تواند بر خواص بالقوه آن برای سلامتی بیافزاید. آنتی اکسیدان‌ها سبب کاهش استرس و دفع رادیکال‌های آزاد می‌شوند. رادیکال‌های آزاد ذرات بسیار واکنش‌پذیری هستند و می‌توانند به سلول‌های بدن شما آسیب برسانند. اگر مقدار آن‌ها در بدن افزایش پیدا کند باعث افزایش سطح استرس می‌شوند و ممکن است موجب ایجاد بیماری شوند.
Myristicin و Apiol دو آنتی اکسیدان ابتدایی در ریشۀ جعفری‌اند که مسئول بخش بزرگی از فعالیت‌های آنتی اکسیدانی آن هستند. علاوه بر این ریشۀ جعفری حاوی مقادیر قابل توجهی از ویتامین C است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌کند و به پیشگیری از بیماری کمک می‌کند.
سوم: ضد التهاب
ریشه جعفری می‌تواند در از بین بردن التهاب مؤثر باشد. با وجود این که التهاب پاسخ طبیعی بدن به استرس است؛ التهاب بیش از حد می‌تواند خطر ابتلا به بیماری را در شما افزایش دهد. وجود ترکیباتی مانند Myristicin، Apiol و Furancoumarin در ریشۀ جعفری به آن خاصیت ضد التهابی بخشیده است. به علاوه، چند ویتامین و مادۀ معدنی مختلف در آن مانند ویتامین C، روی و منیزیم پاسخ التهابی را در بدن شما تنظیم می‌کنند. بنابراین یک مورد مناسب برای داشتن تغذیۀ سالم در افراد مبتلا به انواع التهاب است.
استفادۀ متعادل از ریشۀ جعفری در رژیم غذایی در کنار انواع دیگری از سبزیجات غنی از مواد مغذی می‌تواند التهاب را کاهش داده و از برخی بیماری‌های مزمن مانند انواع بیماری‌های قلبی، سرطان و پوکی استخوان جلوگیری کند.
چهارم: سم‌زدایی
آنزیم‌های مختلفی در کبد وجود دارند که کمک می‌کنند سمومی را که ممکن است در اثر قرار گرفتن در معرض داروها، مواد غذایی یا آلاینده‌ها وارد بدن شده‌اند از بین ببرند. Glutathione یک آنتی اکسیدان کبدی است که نقش مهمی در فرآیند سم‌زدایی دارد. مطالعه‌ای نشان داده است که آب ریشۀ جعفری میزان گلوتاتیون را در بافت کبدی موش‌ها به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد و به سم‌زدایی بسیار کمک می‌کند. نتیجۀ این تحقیق نشان داده است که آب ریشۀ جعفری می‌تواند بدن را از قرار گرفتن در معرض ترکیبات مضر محافظت کند. با این حال به دلیل این که ممکن است این نتایج دربارۀ انسان صادق نباشند لازم است که تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود.
پنجم: افزایش ایمنی بدن
ریشۀ جعفری یک منبع غنی از فیبر و ویتامین C است که دو مادۀ مغذی حیاتی برای داشتن سیستم ایمنی سالم هستند. ویتامین C از آن جهت برای داشتن یک سیستم ایمنی قوی ضروری است که می‌تواند با باکتری‌های بیگانه، استرس و التهاب مبارزه کند. علاوه بر این به بافت پوست و دستگاه گوارش کمک می‌کند تا مانعی قوی در برابر باکتری‌ها و سایر مواد مضر باشد. در عین حال فیبر به رشد باکتری‌های مفید در دستگاه گوارش کمک می‌کند و تحقیقات نشان داده است که تجمع باکتری‌های مفید در روده از بدن شما را در مقابل عفونت محافظت می‌کند.
ششم: خاصیت ضد سرطانی
برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ریشۀ جعفری می‌تواند با انواع خاصی از سرطان مبارزه کند. این نوع سبزی حاوی مقدار زیادی فیبر است که با کاهش احتمال سرطان کولون، تخمدان، سر و گردن ارتباط دارد. علاوه بر این، یک مطالعۀ آزمایشگاهی نشان داده است که عصارۀ ریشۀ جعفری رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی را در سرطان پستان مهار می‌کند. اگر چه این داده‌ها دلگرم کننده هستند اما انجام مطالعات دقیق‌تر برای درک بهتر اثر این سبزی بر سرطان ضروری است.
هفتم: مناسب برای غذای رژیمی
ریشۀ جعفری به هر دو صورت خام و پخته شده قابل استفاده است و می‌توانید با خیال راحت آن را به غذای رژیمی خود اضافه کنید. برای داشتن یک تغذیۀ سالم حاوی ریشۀ جعفری سعی کنید نمونه‌هایی را انتخاب کنید که رنگ مایل به نخودی دارند، سفت و محکم هستند و ضربه نخورده‌اند. در صورتی که برگ‌ها هنوز به ریشۀ متصل هستند توجه کنید که کاملاً سبز بوده و کنده نشده باشند. ابتدا از کندن برگ‌ها شروع کنید که می‌توانید از آن برای تزئین غذا یا به عنوان چاشنی استفاده کنید. ریشه‌ها را به خوبی بشویید اما دربارۀ گرفتن پوست آن نگران نباشید چرا که در واقع بیشتر فیبر و سایر مواد مغذی سبزیجات در پوست آن‌ها متمرکز می‌شوند. شما می‌توانید ریشۀ جعفری را به تنهایی میل کنید و از خوردن آن لذت ببرید یا این که به همراه انواع مغزها، حبوبات یا سبزیجات بخورید. در غیر این صورت می‌توانید تکه‌های آن را به عنوان چاشنی به سالاد یا ساندویچ اضافه کنید.
ریشۀ جعفری را می‌توان به صورت بخارپز، پخته شده یا سرخ شده مصرف کرد. می‌توانید آن را به راحتی با ریشۀ دیگر سبزیجات غده‌ای مخلوط کنید. علاوه بر این می‌توانید آن را به شکل پوره دربیاورید یا بخارپز کنید و به عنوان مایه برای گوشت کبابی یا کباب سبزیجات که یک غذای مناسب برای تغذیۀ سالم در تناسب اندام است استفاده کنید یا این که آن را ریز ریز و به سوپ یا خورشت اضافه کنید.
جمع بندی
ریشۀ جعفری که به جعفری علفی بسیار نزدیک است فواید بسیار زیادی برای سلامتی بدن دارد. انواع مواد مغذی و ترکیبات گیاهی که در این گیاه وجود دارند می‌توانند التهاب را کاهش داده و ایمنی بدن را افزایش دهند و از عملکرد مناسب کبد پشتیبانی کنند. چنانچه شما نیز برای استفاده از این سبزی ریشه‌ای منحصر به فرد مشتاق هستید می‌توانید از امروز آن را به رژیم غذایی خود و انواع غذای رژیمی اضافه کنید تا علاوه بر تناسب اندام از فواید سلامتی آن نیز بهره‌مند شوید.
