سفر مجازی در نوروز ۹۹؛ تبریز

همیشه نوروز، رنگ و بوی سفر دارد. اکثر مردم، در این تعطیلات به اقصی نقاط ایران سفر میکنند و به بازدید از جاذبههای گردشگری ایران در فصل بهار مشغول میشوند. امسال اما به دلیل شیوع بیماری کرونا، نرخ شیوع بالای این بیماری و خطرناک بودن آن برای بیماران زمینهای، سفرهای نوروزی خود را لغو کرده ایم و در خانه مانده ایم!
شما میتوانید اطلاعات لازم درمورد ویروس کرونا را از طریق لینک زیر دریافت کنید:
ویروس کرونا و هر آنچه که باید در مورد آن بدانید
این قرنطینه خانگی، لغو شدن سفرهای نوروزی و دید و بازدید نرفتنها همه ما را بی حوصله و کسل کردهاست. ما در ادامه این مقاله قصد داریم شما را به یک سفر مجازی، به یکی از مهمترین مقاصد گردشگری ایران یعنی تبریز ببریم.
اگر کسلی و بی برنامگی در ایام نوروز و دوران قرنطینه، شما را آزار میدهد، احتمالا مطالعه مقاله زیر برای شما خالی از لطف نخواهد بود:
مبارزه با تنبلی در آستانه نوروز
تبریز
تبریز از کلانشهرهای ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است. بیش از ۹۵ درصد جمعیت تبریز ترک (آذری) هستند. این شهر القاب زیادی دارد که مهمترین آنها شهر اولینها، شهر بدون گدا، پایتخت گردشگری اسلامی در سال ۲۰۱۸، امنترین شهر ایران و دومین قطب صنعتی ایران است.
این شهر در دورانهای زیادی از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار بوده است. تبریز در زمان سلسلههای خوارزمشاهیان، ایلخانیان، چوپانیان، جلایریان، اتابکان، قراقویونلوها، آق قویونلوها و صفویان پایتخت سیاسی ایران بوده است. در زمان قاجار نیز ولیعهدنشین بود که نقش بسیار مهمی در دفاع مقابل روسها و تحولات منطقه ایفا کرد.
به همین دلیل بناهای تاریخی بسیاری نیز در این شهر وجود دارد که در دورانهای مختلف و توسط معماران برجسته ساخته شدهاند. آثار و بناهای زیبای ماندگار در این شهر عبارت اند از: پارک ائل گلی، خانه مشروطه، خانه استاد شهریار، مسجد کبود، مقبرة الشعرای تبریز، عمارت شهرداری تبریز، کلیسای مریم مقدس و ….
تبریز مشاهیر و افراد سرشناس و تاثیرگذار بسیاری به ایران تقدیم کرده است. از شعرای تبریزی میتوان به شهریار، پروین اعتصامی که مشهورترین بانوی شاعر ایران است، خاقانی و صائب تبریزی اشاره کرد. غلامحسین ساعدی (گوهر مراد) و صمد بهرنگی نیز از نویسندگان مشهور این خطه هستند. آیت الله محمد تقی جعفری که از فیلسوفان بنام مسلمان معاصر است، هم در تبریز به دنیا آمده است.
سوغات تبریز
در شهر تبریز میتوان هر دو نوع بافت مدرن و سنتی را به زیبایی در کنار یکدیگر دید. این تلفیق همچنین در مراکز خرید نیز دیده میشود. فرش تبریز که به ثبت جهانی رسیده است، از مرغوبترین فرش های ایران است. چرم تبریز نیز از دیگر سوغاتیهای درجهی یک این شهر است. سایر صنایع دستی تبریز عبارتند از: سفالگری، سوزن دوزی، گلیم بافی، منبت کاری و قلم زنی روی مس.
شیرینیهای تبریز بسیار مشهور هستند. شیرینی قرابیه اصلیترین سوغات تبریز است. نوقا نیز از شیرینیها و سوغاتیهای خوشمزه تبریز است که به تازگی به ثبت جهانی رسیده است. آجیل تبریز، ریس، پشمک، باسلوق و خشکبار تبریز از دیگر خوراکیهای سنتی و خوشمزه این شهر هستند.
غذاهای سنتی این شهرعبارتاند از کوفته تبریزی، دلمهی برگ مو، انواع کوکو و انواع آشها.
آش ماست، یکی از غذاهای شهر تبریز و استان آذربایجان شرقی است که دستور پخت آن از طریق لینک زیر، در مجله امرسان در اختیار شما قرار گرفته است:
عمارت ائل گلی

باغ و عمارت ائل گلی از اولین مکانهایی است که هر گردشگر برای بازدید به آنجا میرود. ائل گلی که بهمعنای «دریاچهی مردم» است، از مهمترین گردشگاههای آذربایجان شرقی به حساب میرود. این عمارت و باغ، از مهمترین نمادهای شهر تبریز هستند.
قدمت ائل گلی به دوران آققویونلوها میرسد و در طول زمان و حکومتهای مختلف، بخشهایی به آن اضافه شد و تغییرهایی در آن صورت گرفت. باغ ائل گلی شامل استخر یا دریاچه و کلاه فرهنگی در وسط آن است. دریاچهی این عمارت حدود ۵۵۰۰ متر مربع وسعت دارد و ابعاد آن ۲۰۰ در ۲۰۰ متر است که قبل از انقلاب به آن شاهگلی به معنای دریاچهی شاه، گفته میشده است.
کلاه فرهنگی که به آن عمارت یا کاخ ائل گلی نیز میگویند، پیشتر یک ساختمان یکطبقه خشتی و فرسوده بود که شهرداری تبریز در دههی ۴۰ خورشیدی آن را تخریب کرد و ساختمانی هشت ضلعی در دو طبقه ساخت. در حال حاضر از این بنا بهعنوان رستوران استفاده میشود.
برای بازدید از عمارت با شکوه ائل گلی و استفاده از تور مجازی این بنا، میتوانید از این لینک استفاده کنید.
مسجد کبود

مسجد کبود یا مسجد جهانشاه از مساجد تاریخی تبریز است که قدمت آن به دوران قراقویونلوها (قرن نهم هجری) بازمیگردد. کاشیکاری بینظیر آبی رنگ و معرق این مسجد باعث شده که آن را فیروزهی جهان اسلام بنامند.
بنای اصلی مسجد کبود آجری است و دو گنبد دارد: گنبد اصلی و گنبد جنوبی. به علاوهی این دو گنبد بزرگتر، ۷ گنبد کوچکتر وجود دارد که روی سقف شبستانهای جانبی در شرق و غرب صحن اصلی و ورودی مسجد قرار دارند. در بخش جنوبی مسجد، یعنی جنوب صحن کوچک سردابهای وجود دارد که هنگام بازسازی مسجد، در آن دو مقبره کشف شده است. احتمال میرود این مقبرهها مربوط به جهانشاه و همسر او باشد، با این حال این قبرها خالی هستند.
خانه شهریار

خانه موزه استاد شهریار، شاعر معاصر ایرانی، به یکی از جاذبه های گردشگری شهر تبریز تبدیل شده است.خانه یا موزه استاد شهریار در یکی از محلههای قدیمی شهر تبریز، محله مقصودیه و در خیابان ارتش جنوبی واقع است. ساختمان فعلی موزه سومین منزلگاه استاد شهریار، شاعر معاصر ایران بوده که در سال ۱۳۴۷توسط ایشان خریداری شده است.
این خانه در بیست سال پایانی عمر استاد محل تراوشات ذهنی ایشان و زادگاه اشعار گرانبهای استاد بوده است. در سال ۱۳۶۷، پس از درگذشت استاد منزل مسکونی وی از سوی شهرداری تبریز خریداری شده و با تواقف خانواده استاد و همکاری آنها در اهدای وسایل وی به موزه ادبی استاد شهریار تبدیل شد.
اگر پس از این دوران، روزی گذرتان به تبریز افتاد و به این شهر بزرگ سفر کردید، بازدید از این خانه را حتما به شما توصیه میکنیم. آرامش و فضای جالب و باصفای این خانه شما را هم از طرفداران پر و پا قرص خانه موزه استاد شهریار خواهد کرد.
مقبرة الشعرا

مقبرة الشعرا در محلهی سرخاب تبریز واقع شده و یکی از گورستانهای تاریخی مهم این شهر است. طبق اسناد تاریخی، این قبرستان تا قبل از قرن هشتم هجری وجود نداشت. این گورستان در گذشته نامهای مختلفی داشته است که از آن جمله میتوان به حظیرهالشعرا، حظیرهالقضاه و قبرستان سرخاب اشاره کرد.
بعد از زلزلههای سالهای ۱۱۹۳ و ۱۱۹۴ هجری قمری، این قبرستان متروک شد. اما چون شاعران و عارفان زیادی در آن مدفون هستند و از این حیث از اهمیت زیادی برخوردار است، در شهریور ۱۳۵۰ شمسی مسابقهای توسط روزنامهی اطلاعات، کیهان و مجلهی یغما برگزار شد تا بهترین طرح پیشنهادی برای احداث بنای یادبود برای مقبرهالشعرا انتخاب شود. در نهایت طرح «غلامرضا فرزانمهر» انتخاب شد و اجرای آن را آغاز کردند. امروزه این بنای یادبود، به یکی از نمادهای تبریز بدل شده است.
در این بنا بیش از ۴۰۰ شاعر، عارف و مردان بنام کشور و همسایگان ایران، از بیش از ۸۰۰ سال پیش دفن شدهاند؛ از این افراد میتوان به خاقانی شروانی، سید محمد حسین شهریار، حکیم اسدی طوسی، شاپور نیشابوری، قطران تبریز، همام تبریزی، لسانی شیرازی، ثقهالاسلام تبریز و … نام برد.
کاخ و موزه شهرداری

کاخ شهرداری تبریز یکی از زیباترین ساختمانهای قدیمی تبریز است که در مرکز شهر، در میدان ساعت قرار دارد. روی این عمارت ساعتی تعبیه شده و به همین دلیل مردم به آن میدان ساعت (یا به اصطلاح مردم محلی، ساحات قاباغی) میگویند. ساخت این عمارت از سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۸ به طول انجامید. رضا شاه دستور داد تا این بنا را در محل گورستان متروکه و مخروبهی محلهی نوبر، با نظارت مهندسین آلمانی بسازند. از همان ابتدای ساخت این عمارت، از آن به عنوان شهرداری استفاده شده است. امروزه این ساختمان، شهرداری مرکزی تبریز است.
ساعت داخل این ساختمان چهاربعدی است و از چهارسو قابل رویت است. زنگ آن نیز هر یک ربع، یک بار به صدا در میآید و زمان را به مردم یادآوری میکند. در سال ۱۳۸۶، به مناسبت بزرگداشت صدمین سالروز تاسیس اولین انجمن شهر و بلدیه ایران در تبریز، عمارت شهرداری را به موزهی شهر و شهرداری تبدیل کردند که اولین موزهی شهرداری در کشور است. این موزه در طبقهی زیرین ساختمان قرار گرفته است و تالارهای مختلفی از جمله تالار دوربینهای قدیمی، تالار دفاع مقدس، فرش، چاپ و نشر، هنرهای معاصر و… دارد.