فرزندان طلاق با چالش‌های زیادی در زندگی مواجه خواهند شد. والدین این فرزندان نیز در این زمینه برای فرزندانشان نگرانی‌هایی دارند. طلاق تغییر بزرگی در زندگی زن و مرد است که آینده‌ی فرزندان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این مقاله قصد داریم مهم‌ترین مشکلاتی که برای فرزندان طلاق پیش می‌آید، را شرح دهیم.
اغلب اوقات به نظر می‌رسد فرزندان قربانی تصمیم‌های والدین می‌شوند. آگاهی از آسیب‌های ناشی از جدایی بر فرزندان، به شما در تصیم گیری عاقلانه کمک می‌کند. با کسب اطلاعات در مورد مشکلات فرزندان طلاق می‌توانید از فرزندتان در برابر آسیب‌های این چنینی محافظت کنید. والدینی که تصمیم به جدایی دارند لازم است به صورت جدی و اصولی برای تربیت فرزندان خود وقت بگذارند.
اگر می‌خواهید از تصمیم گیری‌هایی که شما را دچار مشکل می‌کند، جلوگیری کنید، مطالعه مقاله زیر حتما به شما کمک خواهد کرد:
فرزندان و طلاق
هر گونه مشکلی در خانواده، تاثیر مستقیمی به روی کودک دارد چرا که خانواده از اساسی‌ترین نهاد‌های اجتماعی است. خانواده مهم‌ترین نقش را در رشد و پرورش شخصیت کودک دارد.
دوران کودکی حساس‌ترین مرحله‌ی زندگی هر انسانی است. هر اتفاقی می‌تواند برای یک کودک امری مهم، سرنوشت‌ساز و تاثیرگذار باشد. مثلا مشاجره عادی زوجین ممکن است پس از یک روز، از سمت خودشان فراموش شود، اما اگر این بحث و دعوا مقابل چشم فرزندان اتفاق بیفتد، ممکن است ضربه روحی‌ای به او وارد شود که هرگز التیام نیابد.
دعوای والدین در حضور کودکان و در جمع خانواده باعث ایجاد احساساتی نظیر اضطراب، ناامنی و نداشتن آرامش در فرزندان می‌شود. اضطراب ناشی از مشاجره والدین گاهی بقدری زیاد است که جدایی والدین و دور بودن از این تنش‌ها برای فرزندان بهتر است.
برخورد کودکان با طلاق والدین
کودکان به احتمال زیاد برخورد‌های مختلفی با جداییوالدین خواهند داشت که نوع این برخورد وابسته به عوامل زیادی از جمله جنسیت و سن است. مثلا دختران پس از طلاق والدین بیشتر درگیر افسردگی و انزوا می‌شوند در صورتیکه برای پسران این مشکلات کاملا برعکس خواهد بود. در اکثر پسران بعد از طلاق والدین، رفتار‌های پرخاشگرانه و ناسازگاری دیده می‌شود.
لوس کردن کودکان از اتفاق‌هاییست که بیشتر بچه‌های امروزی در معرض تجربه کردن آن هستند. همه والدین برای کمک به فرزندشان بهتر است راهکارهای اصلاح و پیش گیری از این اتفاق را بدانند. مطالعه مقاله زیر در مجله امرسان اطلاعات مفیدی در این زمینه به شما خواهد داد.
نوع رفتار فرزندان طلاق، در سنین مختلف نیز، متفاوت خواهد بود.
مشکلات کودکان یک تا سه ساله عبارتست از: اختلال خواب، تحریک پذیری، بازگشت به سنین پایین‌تر از لحاظ رفتاری و آسیب پذیری در روند رشد.
در فرزندان سه تا شش ساله احتمالا شاهد علائم زیر خواهیم بود: کابوس‌های شبانه، عدم استقلال شخصی، بی اعتمادی و احساس خلاء عاطفی.
در شش تا دوازده سالگی نیز کودک از مشکلاتی نظیر احساس غم و دلتنگی، احساس گناه و احساس عدم کفایت رنج می‌برد.
فرزندان دوازده ساله به بالا که درک بیشتر و عمیق‌تری از شرایط ایجاد شده دارند برخورد های شدیدتری مثل افسردگی، پرخاشگری، عصیانگری و لجبازی از خود نشان می هند و با اختلال در شکل‌گیری هویت فردی دست و پنجه نرم خواهند کرد.
مشکلات فرزندان طلاق
مشکلات فرزندان طلاق کم نیست. فرزندان طلاق با مشکلات روحی و روانی بسیاری مواجه می‌شوند. سازگاری با وضعیت جدید که برخواسته از طلاق والدین است، برای این کودکان سخت خواهد بود. برخی از مشکلات شایع فرزندان طلاق عبارتند از: افت تحصیلی، روابط اجتماعی ضعیف، استرس، ترس، عزت نفس کم، خشم و… . فرزندان طلاق در زندگی آینده خود به سختی به دیگران اعتماد می‌کنند. آن‌ها به سختی باور می‌کنند که آدم‌ها صادقانه عمل می کنند. یکی از مشکلاتی که اکثر فرزندان طلاق دارند، این است که اهمیت بیشتری به چیز‌های بی دوام می‌دهند و برعکس برای چیز‌هایی که به توجه بیشتری نیاز دارند، اهمیت کمتری قائلند.
فرزندان طلاق در سن‌های مختلف، مشکلات مختلفی نیز دارند که باهم فرق دارد. مشکلات فرزندان طلاق به انواع مختلفی بروز پیدا می‌کند. پایین‌تر به برخی از این مشکلات اشاره خواهیم کرد:
رفتار‌های برون ریزانه
برخی از فرزندان طلاق رفتار‌های برون ریزانه دارند. این نوع از رفتار‌ها بیشتر در کودکان برون گرا و پسران دیده می‌شود. این کودکان پرخاشگری زیادی دارند چرا که نمی‌توانند خشمشان را در قالب کلمات به والدین خود توضیح دهند. رفتار های برون ریزانه فرزندان طلاق بیشتر خواهد بود اگر به مدت طولانی در معرض دعوا‌های فیزیکی و کلامی پدر و مادرشان قرار گرفته باشند.
رفتار‌های برون ریزانه به جز پرخاشگری، به شکل‌های مختلف دیگری نیز نمود پیدا می‌کند. این رفتار‌ها می تواند باعث ایجاد اختلال‌هایی مانند کم توجهی، بیش فعالی، نافرمانی مقابله‌ای و … شود.
- اختلال کم توجهی: برخی از فرزندان طلاق ممکن است فکر کنند عامل اصلی اتفاقات اطرافشان هستند و دچار خودبزرگ بینی شوند. به همین دلیل این کودکان نسبت به احساسات دیگران کم توجه و بی ملاحظه اند.
- اختلال بیش فعالی: از دیگر مشکلات برون ریزانه‌ی فرزندان طلاق می‌توان به بیش فعالی اشاره کرد. کودکانی که به اختلال بیش فعالی دچار می‌شوند بسیار بی نظم، ناآرام و آشوبگرند.
- اختلال نافرمانی مقابله‌ای: کودکانی که با اختلال نافرمانی مقابله‌ای درگیر هستند، تقریبا نه تنها هرگز به حرف بزرگ‌تر‌ها گوش نمی‌دهند بلکه برعکس دستور آن‌ها عمل می‌کنند. این نافرمانی در مدرسه یا مهدکودک مشکلات جدی برای کودکان ایجاد می‌کند.
رفتار‌های درون ریزانه
برعکس مورد قبلی و رفتار‌های برون ریزانه، برخی از این فرزندان طلاق دچار رفتار‌های درون ریزانه خواهند شد. مثلا منزوی می‌شوند، در معرض افسردگی قرار می‌گیرند، اضطراب زیادی دارند، ناامیدند و از درد‌های جسمانی شکایات می‌کنند.
این رفتار‌های درون ریزانه از کمبود اعتماد بنفس و عزت نفس، که خود از عواقب طلاق والدین است، سرچشمه می‌گیرد. همان طور که بالاتر گفتیم یکی از مشکلات فرزندان طلاق احساس گناه است و این احساس باعث کمبود اعتماد بنفس آن‌ها می‌شود.
کاهش آسیب‌های ناشی از طلاق
بعد از جداییوالدین، کودک مجبور به زندگی در شرایط بحرانی خواهد شد. در این دوران کودک که از محیط امن خانواده دور شده است، آسیب‌های بسیاری خواهد دید. فرزندان طلاق همانطور که بالاتر گفتیم درگیر احساسات نامطلوب زیادی همچون استرس و خشم می شوند. اما نگران نباشید اگر طلاق آخرین گزینه شما بوده است و از همه زوایا آن را بررسی کرده‌اید مطمئن باشید که با رفتار‌های درست والدین این آسیب و استرس می‌تواند به حداقل برسد. والدین فرزندان طلاق با هم و به کمک یک مشاور خوب می‌توانند به کودکشان کمک کنند تا با فرآیند طلاق سازگار شود.
اگر شرایط بعد جداییبهتر و آرام‌تر از شرایطی باشد که کودک هنگام زندگی با پدر و مادرش داشته، می‌توان گفت که طلاق آسیب‌های وارده به فرزندان را کمتر می‌کند. برای کاهش آسیب های ناشی از این اتفاق و بهبود شرایط فرزندتان لازم است به این نکات توجه کنید:
کودک هم به پدر و هم به مادر نیاز دارد و حضور یکی از آن‌ها به هیچ وجه نمی‌تواند کافی باشد. فرزندان طلاق باید به شکل منظم و ثابتی هم به پدر و هم به مادرشان دسترسی داشته باشند.
همسر سابق شما، هنوز هم یکی از عزیزترین افراد زندگی فرزندتان است. پس هرگز چهره‌ی همسر سابق خود را برای کودکتان خراب نکنید. از او بدگویی نکنید و اجازه دهید کودکتان همچنان او را دوست داشته باشد. شما نه تنها نباید مانع از رابطه خوب آن‌ها شوید، بلکه باید فرزندتان را به برقراری یک رابطه خوب با والد دیگر، دعوت کنید.
تحت هیچ شرایطی از کودکتان نخواهید که بعد از دیدن همسرتان برای شما خبر بیاورد. این کار خبرچینی به حساب می‌اید و اصلا پسندیده نیست.
