ویتامین A (آ) ماده زرد کم رنگی است که در غذاهای حیوانی و گیاهی وجود دارد. شكل فعال ویتامین A (آ) در غذاهای حیوانی بیشتر از غذاهای گیاهی یافت می شود. در گیاهان ماده ای زرد پر رنگ و یا نارنجی رنگ وجود دارد که شکل غیرفعال ویتامین A است و پس از جذب در بدن انسان به ویتامین A تبدیل می گردد. مانند کاروتن (ماده زرد رنگ موجود در هویج) و یا لیگوپن (ماده رنگی گوجه فرنگی).
ویتامین A را ضد بیماری های عفونی می دانند. در روزهایی که با یک بیماری عفونی حاد یعنی ویروس کرونا دست و پنجه نرم می کنیم، مطالعه این مقاله اطلاعات بسیار مفیدی در اختیار شما قرار می دهد.
ویتامین C (ث) یا اسید آسکوربیک از جمله ویتامین های موردنیاز بدن انسانهاست که در تقویت سیستم دفاعی بدن نقش موثری ایفا می کند. در مقاله زیر هر آنچه که باید در مورد ویتامین C (ث) بدانید را برایتان جمع آوری کردیم.
نقش ویتامین A (آ) در بدن
نقش اساسی ویتامین A در بدن در تنظیم مکانیسم بینایی است، این ویتامین یکی از مواد سازنده پیگمان (ماده رنگی سلول های شبکیه چشم) می باشد، کاهش این ویتامین باعث از بین رفتن تدریجی قدرت دید در شب و یا در نور کم می شود. به عبارتی خاصیت تطابق چشم از نور زیاد به کم کاهش می یابد. این بیماری به اسم «شب کوری» معروف است. اگر شب کوری پیشرفته باشد و ناراحتی های مخاط چشم و خشکی و ناصافی آن را ایجاد کند به اسم «گزروفتالمی» یا
Xerophthalmia نامیده می شود که در این بیماری اشک وجود ندارد و چشم ها به نور بسیار حساس می باشند، و اغلب پف کرده، قی کرده و چسبناک هستند.
کمبود ویتامین A باعث اختلالاتی در بافت های پوستی بدن شده، آنها را خشک و آسیب پذیر می کند. همچنین غدد عرق موجود در زیر پوست متورم می شوند. تنها بافت های پوششی خارجی نیستند که در اثر این کمبود دچار اختلال می شوند بلکه غدد ترشحی، غدد چربی، غدد پوششی مجاری تنفسی و گوارشی نیز دچار کمبود ترشح می شوند و در این صورت مقاومت بدن نسبت به میکروب ها پائین آمده و شرایط برای ابتلا به ذات الریه و سینه پهلو آماده می شود. به همین دلیل ویتامین A را ضد بیماری های عفونی می نامند.
محققین علم تغذیه معتقدند که ویتامین A در تولید مثل و رشد و نمو نیز تأثیر دارد و کمبود این ویتامین می تواند بر روی جنین مادر باردار تأثیر سوء بگذارد.
ذخیره ویتامین A در بدن
ویتامین A (آ) در کبد انسان به مقدار بسیار زیاد ذخیره می شود بنابراین اثرات کمبود این ویتامین فقط در مواردی که فرد به مدت زیادی از رژیم های غذایی فاقد سبزیجات و لبنیات استفاده نماید مشاهده می گردد. و یا در افرادی که در مناطق گرم و خشک زندگی کرده و در اثر بیماریهای دستگاه گوارشی که عمل جذب چربی ها در آنها به خوبی صورت نمی گیرد می توان دید در غیر این صورت اشخاص سالم تا مدت ها می توانند از ذخیره کبدی خود استفاده کرده و کمبود ویتامین A (آ) را تا حد زیادی جبران نماید.
این روز‌ها با اینکه زمان کافی برای استراحت داریم و وعده‌های غذایی را کامل میل می‌کنیم، باز هم در طول روز احساس خستگی و کسالت به سراغ ما می‌آید. طبیعتا این احساس، برای هیچکس مطلوب نیست. در مقاله زیر مواد غذایی و خوراکی‌هایی را که به شما انرژی می‌دهد، معرفی می‌کنیم.
نیازمندی های بدن انسان به ویتامین A
هر واحد بین المللی اندازه گیری مقدار ویتامین A برابر با ۰.۳ میکروگرم (برابر با ۰.۰۰۰۳ گرم) می باشد. چون ویتامین A همیشه به صورت خالص در غذاها خصوصاً در غذاهای گیاهی یافت نمی شود و بیشتر به صورت کاروتن است، لازم است که برای محاسبه مقدار لازم ویتامین A، مقدار کاروتن دریافتی و مشتقات آن را نیز به حساب آورد.
به طور متوسط ۱/۳ (یک سوم) از مجموع کاروتن مصرف شده را باید ویتامین A (آ) دریافتی بدن به حساب آورد. به علت اینکه ویتامین A به صورت ذخیره در بدن وجود دارد، مشکل است که بتوان گفت که روزانه چقدر ویتامین A باید مصرف کرد تا مقدار ذخيره ویتامین A در بدن حفظ شود.
آزمایشات نشان می دهد که برای جلوگیری از هر گونه علامات کمبود ویتامین A (آ) مقادیر مختلفی از آن لازم است، به این ترتیب که مصرف ۱۵۰ میکروگرم در روز می تواند منجر به تغییراتی در دید شب شود. ۳۰۰ میکروگرم در روز بدن را در حالت طبیعی نگه می دارد و مصرف ۶۰۰ میکروگرم می تواند تمام ناراحتی و از بین رفتگی ها و ضایعات بافت های پوششی و پوستی را از بین ببرد.
رژیم آیورودا یک الگوی تغذیه است که قدمتی هزاران ساله دارد. رژیم آیورودا مبتنی بر اصول دارویی آیورودا است و بر تعادل انواع مختلف انرژی در بدن شما متمرکز است. گفته می شود که باعث بهبود سلامتی می شود. در این باره بیشتر بدانید.
نیازمندی های بدن افراد مختلف به ویتامین A
برای مردان ۱۰۰۰ میکروگرم در روز و برای زنان بالغ به علت کوچکتر بودن ساختمان بدن نسبت به مردان مصرف ۸۰۰ میکروگرم در روز کافی است.
مقدار لازم برای بچه های شیرخواره تا شش ماهگی بر اساس میزان ویتامین A (آ) در شیر مادر ۴۲۰ میکروگرم است و یا ۴۹ میکروگرم در هر صد سانتی متر مکعب از شیر مادر است و هر بچه در روز تقریبا ۸۵۰ سانتیمتر مکعب شیر مصرف می کند.
به طور کلی روزانه مصرف ۷۵۰ – ۳۰۰ میکروگرم از ویتامین A کافی است و در صورت پیروی از یک برنامه غذایی صحیح برای دوران حاملگی مقدار اضافی ویتامین A (آ) لازم نیست ولی در دوران شیردهی میزان احتیاج ۱۲۰۰ میکروگرم است زیرا مقدار زیادی از ویتامین A در شير دفع می شود.
گروه های مختلف غذایی که می توانند درصدی از ویتامین های لازم را به بدن برسانند. در چند کشور مورد مطالعه قرار گرفته اند که در ایران به صورت زیر می باشد:
- غلات: ۷٪
- مواد چربی و روغن ها: ۷٪
- میوه جات و سبزیجات: ۶۷٪
- شیر: ۵٪
- ماهی، گوشت و تخم مرغ: ۳٪
منابع غذایی ویتامین A (آ)
روغن کبد ماهی های مخصوص به نام کاد (COD) و هالیبوت (Halibut) در درجه اول منابع غنی ویتامین A (آ) هستند. همچنین تخم مرغ و شیر نیز از این لحاظ نسبتا غنی هستند (هر چه رنگ زرده تخم مرغ پررنگ تر باشد، میزان بتاکاروتن آن زیادتر است، علت آن مصرف غذاهای تازه گیاهی در طیور می باشد که در روستاها بیشتر دیده می شود).
در هویج و گوجه فرنگی و میوه جات زرد و قرمز کاروتن (که پروویتامین A می باشد و سپس در بدن به ویتامین A تبدیل می شود) به مقدار قابل توجهی وجود دارد. در برگ های سبز مخصوصاً كاهو و کلم معمولاً کاروتن فراوان است که به علت وجود کلروفیل (سبزینه) گیاهی رنگ زرد آن دیده نمی شود ولی در برگ های داخلی که رنگ پریده هستند معمولا خیلی کم است، بنابر این برگ های خارجی ارزش غذایی بیشتری دارند.
در روغن های گیاهی معمولاً ویتامین A (آ) وجود ندارد ولی در غالب کشورها به کره نباتی (مارگارین) کاروتن اضافه می کنند.
اگر شما هم از آن دسته افراد هستید که به دلایل شخصی یا به توصیه پزشک گیاه خواری را برگزیده اید، برای دریافت پروتئین مورد نیاز بدن خود، به منابع پروتئین گیاهی نیاز دارید. منابع پروتئین گیاهی به شما کمک می کنند تا بعد از حذف گوشت، با کاهش پروتئین بدن مواجه نشوید. ما در مقاله زیر به معرفی منابع پروتئین گیاهی پرداخته ایم.
پایداری ویتامین A
حرارت باعث تسریع اکسید شدن (فاسد شدن) ویتامین A می شود و مخصوصاً حرارت طولانی بیشتر موجب از بین رفتن ویتامین A (آ) می گردد؛ به همین دلیل به روغن ها و کره موادی اضافه می کنند که ضمن جلوگیری از تند شدن آنها موجب محفوظ ماندن ویتامین A نیز می شود. از جمله این مواد توکوفرول یا ویتامین E می باشد که موجب محافظت روغن ها و بعضی غذاها و جلوگیری از فساد آنها می شود.
مسمومیت ناشی از ویتامین A یا (Hyper Vitaminose)
اولین بار در میان جوامع اسكيمو علائمی از قبیل سرگیجه، سردرد و بالا رفتن شدید فشار مایع نخاعی مشاهده شد که استفراغ و پوست اندازی بیش از اندازه بدن نیز بعد از مدتی به این علائم اضافه می شد و این علائم در افرادی که در خوردن جگر خرس قطبی زیاده روی می کردند، پدید می آمد.
آزمایشات بعدی نشان داد که در هر صد گرم جگر خرس قطبی ۶۰۰ میلی گرم ویتامین A موجود است. علائم مشخصه این مسمومیت که از زیادی ذخیره کردن ویتامین A (آ) حاصل می شود تهوع، بی اشتهایی، ریزش مو، تورم استخوان های دراز در بچه ها و بزرگ شدن طحال و کبد است؛ بنابراین و زیاده روی در خوردن منابع طبیعی ویتامین A در بلند مدت می تواند ایجاد مسمومیت کند.
احتمالا اینکه پخت غذا در ظرف مسی، فواید زیادی دارد را زیاد شنیده اید. اما آیا واقعا اینطور است؟ آیا ظرف مسی برای تهیه هر نوع غذایی مناسب هستند؟ برای یافتن پاسخ این سوالات و کسب اطلاعات بیشتر در مورد این ظروف مقاله زیر را مطالعه کنید.
