ممکن است این سوال برای شما هم پیش آمده باشد: آیا روزه‌داری در ادیان دیگر نیز وجود دارد؟ یا این حکم تنها مختص ما مسلمانان است؟ ما در ادامه این مقاله سعی کردیم اطلاعاتی در مورد حکم روزه در ادیان دیگر را با شما به اشتراک بگذاریم.
با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، شاید ذهن شما با سوالات جدیدی درگیر شود. بخشی از این سوالات می توانند درمورد حکم روزه‌داری در ادیان دیگر باشند. ممکن است دوست داشته باشید بدانید آیا سایر ادیان الهی یا غیر الهی چنین حکمی دارند یا نه. اگر آن‌ها نیز به فریضه معتقد هستند، در چه ایامی از سال و طبق چه شرایطی آن را برگزار می‌کنند و ….
ما آماده‌ایم تا به بخشی از سوالات شما جواب دهیم. در ابتدا به شما اطمینان می‌دهیم که روزه نه تنها مختص به مسلمانان نیست، بلکه در ادیان غیرالهی نیز وجود دارد. یعنی به غیر از یهودیان و مسیحیان، این عمل یا برخی ریاضت‌های جسمانی شبیه به آن در احکام برخی ادیان غیر الهی قرار دارد. آن‌ها هم معتقدند این سختی‌ها و محرومیت‌های جسمی، می تواند بر تربیت روح و جسم پیروان اثرگذار باشد.
اگر در ماه رمضان روزه می‌گیرید، شاید علاقمند باشید مقاله ما در خصوص چند افطاری که به تقویت سیستم ایمنی شما کمک می کند، را بخوانید. می‌توانید این مقاله را از طریق لینک زیر پیدا کنید:
این خوراکی ها را به سفره افطار خود اضافه کنید
روزه در ادیان الهی
با قطعیت می‌توان گفت روزه در تمام ادیان الهی، از واجبات است. روزهای که در ادیانی مثل اسلام، مسیحیت و یهودیت است، تعریف یکسان و مشخصی دارد. روزه در این ادیان به معنی خودداری از خوردن خوراکی‌ها و نوشیدن مایعات است.
تفاوت آن‌ها در ایام روزه‌داری، تعداد روزها و نحوه و شرایط روزه‌ها است.
روزه معنوی در آیین زرتشت
حتما شما هم شعار مخصوص زرتشتیان، یعنی همان جمله معروف گفتار نیک، پندار نیک و کردار نیک را شنیده‌اید. زرتشتیان همیشه به دنبال یک روزه معنوی هستند تا خود را از گفته‌ها، رفتارها و افکار بد در امان نگه دارند. پیروان آیین زرتشت همیشه در شنوایی، اندیشه و احساس خود روزه هستند. این روزه‌ها برای آن است که هرگونه گناه، بدی و اشتباه را از این ۳ دور کنند. تا اندیشه، احساس و شنواییشان همیشه نیک باقی بماند.
علاوه بر این در اوستا، کتاب دینی زرتشتیان، بر «روزه‌ی بزرگتری» اشاره و تاکید شده است. این روزه دستوری برای در امان نگه داشتن هفت عضو بدن (دو چشم، دو دست، دو پا و زبان) در طول زندگی از هر گونه پلیدی، گناه و زشتی است. پاک نگهداشتن این ۷ عضو کاری سخت است که از آن تحت عنوان روزه‌داری یاد می‌شود.
روزه جسمانی در آیین زرتشت
همان طور که تا الآن گفتیم، تعریف روزه در آیین زرتشت تفاوت بسیاری با تعریف سایر ادیان الهی دارد. یکی دیگر از انواع روزه‌داری زرتشتیان را برای شما شرح خواهیم داد.
در آیین زرتشت و تقویم زرتشتی و باستانی ایران هر روز از یک ماه ۳۰ روزه، اسم خاصی. روز ۲ام ماه «وهومن» نام دارد. وهومن بعدها به «بهمن» تغییر شکل یافت. معنی وهومن یا همان بهمن نیز منش نیک است. روز ۱۲ان ماه « ماه»، روز ۱۴ام «گوش» و روز ۲۱ام « رام» نام دارد. زرتشتیان برای توقف و جلوگیری از افراط در مصرف گوشت حیوانات در روزهای ۲ام، ۱۲ام، ۱۴ام و ۲۱ام ماه از خوردن گوشت حیوانات پرهیز می‌کنند.
این ایام، در آیین زرتشتی ایامی هستند که گوشت خوردن در آن‌ها حرام است. اصطلاحا به این روزها «نبر» می‌گویند . حتی در گذشته برخی از پیروان آیین زرتشت کل ماه بهمن را از مصرف گوشت حیوانات امتناع می‌ورزیدند.
پرهیز در این چهار روز و نخوردن گوشت به نوعی می تواند به حفظ سلامتی آن‌ها کمک کند. همچنین در میان برخی از زرتشتیان آیین دیگری وجود دارد که پس از مرگ نزدیكان خود، سه شب به پختن یا خوردن گوشت حیوانات نمی‌پردازند
همچنین در مجله امرسان بخوانید: خوشمزه ترین غذاهای ایرانی در ماه رمضان
یهودیان
روزه از ابتدا در میان احکام یهودیان بوده است. روزه گرفتن از جمله اعمال عبادی پیروان دین یهود است. در کتاب مذهبی یهودیان مستقیما به روزه، احکام و وجوب آن اشاره شده است. حضرت موسی (ع ) نیز در چهل شبانه روزی که در کوه سینا بود، روزه گرفت و از خوردن و آشامیدن پرهیز کرد.
هدف یهودیان از روزه گرفتن شفای بیماران، شکر نعمات و اتفاقات خجسته، دور کردن خشم خدا، استغفار از گناهان یا درخواست حاجت خاصی است.
یهودیان در «یوم كیپور» روزه می‌گیرند. یوم كیپور تعطیلی مذهبی یهودیان در ماه سپتامبر یا اكتبر است كه مردم در آن روزه‌داری می‌کنند. در یوم کپور که به آن روز کفاره هم می‌گویند، برای خواندن دعای صبر به كنیسه (نیایش‌گاه و محل اجتماعات دینی یهودیان) می‌روند.
دوره دیگری از ایام روزه در دین دیهودیت، ایام تیشا بآو است. یهودیان در این ایام، به مدت ۶ روز، روزه می‌گیرند. ایام تیشا بآو یا «نهمین روز از ماه عبری آو» روزی است که معبد یهودیان در اورشلیم دو بار در سال‌های ۵۸۶ قبل از میلاد و ۷۰ میلادی، تخریب شد. این روز تحت عنوان «شوم‌ترین روز تاریخ یهود» در میان یهودیان شناخته می‌شود.
در این ۲ مناسبتی که گفتیم، روزه‌داری بر یهودیان واجب است. در یوم كیپور و ایام تیشا بآو خوردن و آشامیدن از غروب آفتاب تا غروب آفتاب بعدی، یعنی به مدت 24 ساعت ممنوع است.
مسیحیت
صبحت از احکام و شرایط روزه‌داری در دین مسیحی راحت نیست. چرا که درمیان فرقه‌های مختلف این دین الهی گاهی انقدر تفاوت وجود دارد، که ۲ دین متفاوت به نظر می رسند. این چند دستگی و تفاوت در فرقه‌های مختلف مسیحیت ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد. دلایلی مثل عدم تفاهم بر روی اصول دینی، فرهنگ متفاوت و سلیقه‌های شخصی مسیحیان.
اما به جرئت می‌توانیم بگوییم که در کتاب مقدس مسیحیان بارها و بارها به روزه و روزه‌داری اشاره شده است. پس مسیحیان هم مانند پیروان سایر ادیان الهی، به روزه اعتقاد دارند. اما روزه‌ها در میان مسیحیان قاعده، قانون و شرایط خاصی ندارد. مسیحیان آزادند تا در هر زمان و مکانی و به هر اندازه که خواستند روزه بگیرند.
همان طور که گفتیم، اصول روزه‌داری در میان فرقه‌های مختلف مسیحیت متفاوت است. اما به طور کلی روزهایی وجود دارند که روزه گرفتن در آن‌ها برای همه مسیحیان مهم است. روزه‌های مهم مسیحیان عبارتند از:
- روزه در روز جمعه قبل از عید پاک
- روزه‌های غیرکامل دوشنبه تا پنجشنبه هفته مقدس
- چهل روز قبل از عید پاک
- چهل روز قبل از هفته مقدس
- روزه چهارشنبه و جمعه هر هفته
- روزه های فصلی
- ۷ روزه، به عنوان کفاره گناهان
بالاتر گفتیم که روزه در دین مسیحی قوانین، قواعد و اصول خاصی ندارد. یعنی هر کس می‌تواند هر طور که می‌تواند و می‌خواهد حتی برای چند ساعت روزه بگیرد.
در ادامه به شرح آیین روزه‌داری در فرقه های مختلف مسیحیت می‌پردازیم:
کاتولیک‌ها
در روز چهارشنبه خاکستر و جمعه مقدس (جمعه صلیب) روزه می‌گیرند. آن‌ها همچنین در همه روزهای جمعه ماه انابت که دوران توبه و تعمق در میان کاتولیک‌ها است، از خوردن گوشت امتناع می‌ورزند. در گذشته کاتولیک‌ها در هیچ یک از روزهای جمعه سال اجازه خوردن گوشت را نداشته اند. اما از زمانی به بعد، این پرهیز در مصرف گوشت برای جمعه‌های غیر از دوران انابت اختیاری اعلام شد.
روزه کاتولیک‌ها در چهارشنبه خاکستر و جمعه مقدس با خوردن دو نوع غذای ساده و یک غذای معمولی همراه مصرف گوشت در این روزها ممنوع می باشد. همانطور که گفتیم پس از مدتی روزه گرفتن در بقیه جمعه‌ها اختیاری اعلام شد. برخی از کاتولیک ها به جای روزه، جمعه‌ها را به توبه یا برگزاری دعاهایی ویژه می‌گذرانند.
کاتولیک‌ها در این روزها از خوردن گوشت، هر گونه لبنیات، روغن و شراب پرهیز می‌کنند. البته مصرف ماهی در این روزها مانعی ندارد.
ارتدوکس‌ها
پیروان کلیسای ارتدوکس شرق، در دوره‌های مختلفی روزه‌داری می‌کنند. از جمله ماه لِنت (دوران توبه و تعمق)، روزه رسولان، روزه معراج مریم مقدس به آسمان، روزه ویژه میلاد مسیح، و نیز چند روزه یک روزه دیگر. ارتدوکس‌های مذهبی تمام روزهای چهارشنبه و جمعه سال را به روزه مشغول می‌شوند. مگر چهارشنبه‌ها و جمعه‌هایی که در آن‌ها روزه نگرفتن مانعی ندارد.
قانون روزه‌داری ارتدوکس‌ها این است که در طول روزه از خوردن گوشت، لبنیات و تخم مرغ پرهیز کنند. خوردن ماهی نیز برای آن‌ها در برخی ایام روزه مجاز و در برخی دیگر غیرمجاز است.
پروتستان‌ها
پروتستان‌ها خود و در میان هم‌‌فرقه های خود نیر بسیار متفاوت هستند. زمان روزه در این فرقه از مسیحیت به افراد، کلیساها، سازمان‌ها و جوامع بستگی دارد. در میان آن‌ها برخی به طور کامل به آب و غذا لب نمی‌زنند. اما برخی دیگر در طول روزه تنها آب نوشیدن را مجاز می‌دانند و غذاهای خاصی می‌خورند.
برخی از پروتستان‌ها از خوردن یک یا چند وعده غذایی خود چشم پوشی می‌کنند. هدف آن‌ها از این نوع روزه‌داری جلوگیری از تن دادن به وسوسه‌های خوردنی یا غیرخوردنی است.
مورمون‌ها
مورمن‌ها پیروان فرقه‌ای نوظهور از مسیحیت هستند. در احکام مورمون‌ها آمده است که باید در اولین یکشنبه هر ماه روزه بگیرند. اگر افراد و اعضای یک خانواده تمایل داشته باشند، می‌توانند روزهای دیگری نیز روزه‌داری کنند.
روزه‌داری در میان مورمون‌ها با خودداری از خوردن و آشامیدن برای دو وعده متوالی و بخشیدن غذا یا پول به نیازمندان اتفاق می‌افتد. مورمون‌ها بعد از یک روز روزه‌داری، در کلیسا برای جلسه روزه و شهادت دادن حضور پیدا می‌کنند.
