همه ما در مورد بیماری آسم شنیده‌ایم و در میان اطرافیان خود کسی را می‌شناسیم که درگیر این بیمار تنفسی باشد. این بیماری شایع، از ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود و می‌تواند خفیف یا حاد باشد. در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی بیماری آسم، علائم آن، درمانش و هر چیز دیگری که باید بدانید، بپردازیم.
اکثر مبتلایان بیماری آسم، از کودکی درگیر آن بوده‌اند. این بیماری که کودکان را بیشتر از بزرگ‌سالان درگیر می‌کند، ممکن است با افزایش سن بهبود بیابد یا حتی درمان شود. با این وجود حدود ۵۰ درصد از مبتلایان بالغ آسم، کسانی هستند که از کودکی بیمار بوده‌اند.
نرخ ابتلا به بیماری آسم نسبتا بالاست. به طوری که از هر ۱۰ کودک ۱ کودک و از هر ۲۰ فرد بالغ، ۱ نفرشان به آسم مبتلا می‌شود.
مهم‌ترین سوالی که باید در ابتدا پاسخ دهیم، این است که اصلا آسم چیست؟
آسم چیست؟
آسم یک بیماری مزمن تنفسی است که واگیر ندارد و به دلیل التهاب و انقباض لوله‌های تنفسی در شش‌ها ایجاد می‌شود. فرد مبتلا به بیماری آسم نسبت به گروه گسترده‌ای از محرک‌ها حساس است و به آن‌ها واکنش نشان می‌دهد. این واکنش‌ها ممکن است چند ثانیه تا چند روز طول بکشند و نفس کشیدن را برای فرد بیمار سخت‌تر کنند. علائم شایع و اصلی بیماری آسم عبارتند از تنگی نفس، خس خس سینه، درد در ناحیه قفسه سینه و سرفه‌های ممتد.
آسم از آن بیماری‌هایی نیست که قابل درمان باشد اما می‌شود از آن پیشگیری یا آن را کنترل کرد.
اضافه وزن یکی از آن عواملی است که نفس کشیدن را حتی برای افراد سالم هم سخت می‌کند، چه برسد که کسی که آسم دارد و نمی‌تواند خوب نفس بکشد. پس چه بهتر که اگر به این بیماری مبتلا هستید به فکر کاهش وزن و چربی‌سوزی بیوفتید. در مقاله زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید:
محرک‌های اصلی آسم کدامند؟
محرک‌هایی که باعث آزار یک بیمار آسمی می‌شوند، گسترده هستند. تحریک یک فرد آسمی ممکن است ناشی از غذا، محیط، حیوانات، بوهای تند، آلودگی هوا، ورزش، حساسیت دارویی یا آب و هوا باشد. از هر ۵۰ نفری که به بیماری آسم مبتلا هستند، یک نفر به آسپرین حساس است. علاوه بر این مشکلات و درگیری‌های روانی و عصبی نیز از دیگر محرک‌های اصلی آسم هستند.
اگر آلرژی خاصی دارید یا دچار یک حساسیت فصلی هستید، احتمالا این هم محرک دیگری برای مریضی آسم شما است. پس حتما این موضوع را با پزشک معالج خود در میان بگذارید تا آن را در روند درمان شما مدنظر قرار دهد.
دود سیگار برای یک مریض آسمی مثل سم است. چه خودش سیگار بکشد و چه اطرافیانش، او آزار خواهد دید و دچار علائمی مثل سرفه و تنگی نفس خواهد شد. پس اگر آسم دارید یا یکی از عزیزان شما با این بیماری درگیر است، بهتر است سیگار را ترک کنید. مقاله زیر حاوی اطلاعات ارزشمندی در مورد ترک سیگار است:
علائم بیماری آسم
نوشتن لیست یکسانی از علائم مشابه بیماران آسمی کار سخت و حتی غیرممکنی است. بدن انسان‌های متفاوت، در برابر این بیماری متفاوت عمل می‌کند. اما اگر بخواهیم به رایج‌ترین علائم مریضی آسم در افراد مختلف اشاره کنیم، می‌گوییم یک مریض آسمی از:
- تنگی نفس و درد قفسه سینه
- خس خس سینه
- سرفه‌های طولانی (تا یک هفته) بعد از ورزش یا هنگام خواب
- سرفه‌های شدید و مزمن
- سرماخوردگی‌های طولانی (بیشتر از ۱۰ روز) که ریه را درگیر می‌کنند
رنج می‌برد. علائم بیماری آسم اکثرا در شب، صبح زود، هنگام ورزش یا در هوای سرد بیشتر و اذیت‌کننده می‌شود.
تشخیص
در حال حاضر هیچ تست یا آزمون خاصی وجود ندارد که ابتلا یا عدم ابتلای شما به آسم را نشان دهد. امروزه تشخیص آسم معمولا بر اساس علائم فرد، میزان پاسخ او به درمان و اسپیرومتری صورت می‌گیرد. البته تشخیص این بیماری در کودکان زیر ۶ سال سخت‌تر هم هست چرا که انجام اسپیرومتری برای آن‌ها غیرممکن است.
حمله آسمی
زمانی که علائم و نشانه‌های آسم شدید شوند، یک حمله آسمی رخ می‌دهد. حمله آسمی ممکن است شدید یا خفیف باشد و برای هر کسی، چه آسم خفیف داشته باشد چه آسم شدید، پیش بیاید. در مواردی حمله‌های آسمی آنقدر شدید بوده‌اند که جان بیماران را گرفته‌اند. پس بهتر است تا جایی که می‌توانید از محرک‌ها دور بمانید. اجتناب از محرک‌ها، عاملی موثر در پیشگیری از حمله‌های آسمی است.
اگر آسم دارید، باید همیشه گوش به زنگ و هوشیار باشید. حمله آسمی ممکن است ناگهانی پیش بیاید یا آرام باشد و خطری برای شما نداشته باشد. گاهی هم ممکن است از پس یک حمله آرام و ملایم، بعد از گذشت چند ساعت، حمله دومی برسد. حمله ای شدیدتر و خطرناک‌تر از حمله قبلی.
در چنین شرایطی چه باید کرد؟
حمله آسمی هم خود بیمار و هم اطرافیان او را شوکه و دستپاچه می‌کند. سخت است از آن‌ها بخواهیم در چنین شرایطی آرامش‌شان را حفظ کنند، اما حفظ آرامش برای او از هر چیز دیگری مفیدتر و ضروری‌تر است. فردی که دچار حمله آسمی شده است و به سختی نفس می‌کشد، هر چه بیشتر بترسد، سخت‌تر نفس می‌کشد. اطرافیان او هم هر چه آرام‌تر باشند، در کمک کردن به او موفق‌تر هستند.
بهتر است بیمار آسمی و اعضای خانواده‌اش (یا افراد دیگری که با آن‌ها زندگی می‌کند) از پیش برای چنین شرایطی آماده باشند. آن‌ها باید از پزشک معالج بخواهند اقدامات اورژانسی را به آن‌ها آموزش دهد تا بتوانند عواقب احتمالی حمله را به حداقل برسانند.
اگر بیمار با وجود مصرف داروها و انجام اقدامات لازم، بعد از ۵ الی ۱۰ دقیقه، بهتر نشد، باید با اورژانس تماس گرفت. او نیاز دارد هر ۵ دقیقه یا ۱۰ دقیقه یک بار (مطابق دستور پزشک) داروهای خود را مصرف کند تا اورژانس برسد. این کار از بروز ناگهانی حمله‌های شدیدتر پیشگیری می‌کند.
طبق نظر پزشکان سنتی، ترکیب سیاه دانه و آویشن می‌تواند به درمان آسم کمک کند. خواص بیشتر سیاه دانه را می‌توانید در مجله اینترنتی امرسان بخوانید:
آیا برای آسم هیچ درمان قطعی وجود دارد؟
متاسفانه باید بگوییم که هنوز هیچ درمان قطعی برای این بیماری تنفسی پیدا نشده است. درمان‌های موقت آسم نیز اکثرا اسپری‌ها و قرص‌هایی هستند، که به سرکوب بیماری کمک می کنند.
البته مشاهدات و تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته‌اند، نشان می‌دهد شرایط فرد در سال‌های اول زندگی ممکن است بر ابتلا یا عدم ابتلای او به آسم اثرگذار باشد. برای مثال سیگار نکشیدن مادر چه در دوران جنینی چه در دوران نوزادی او، تغذیه با شیر مادر و نداشتن حیوانات خانگی روی سلامت گروهی از افراد تاثیر داشته‌اند. با این همه، تاثیر این عوامل در حدی نیست که بتوان از آن به عنوان یک عامل مهم و حتمی یاد کرد.
در کل اگر آسم دارید، یا یکی از نزدیکان شما به این بیماری مبتلاست، نگران نباشید. زندگی کردن با آسم آنچنان هم سخت نیست. فرد مبتلا با مصرف درست داروهایش، پیروی کردن از توصیه‌های پزشک متخصص و اجتناب از محرک‌ها می‌تواند یک زندگی عادی و خوب داشته باشد.
زندگی در تهران یا کلان شهرهای دیگر برای بیماران تنفسی بسیار خطرناک است. اگر می‌خواهید برای چند ساعت به هوای پاک پناه ببرید، منطقه ییلاقی ایگل ایده خوبی برای یک سفر یک روزه به دامان طبیعت است:
