گرمازدگی در فصل‌های گرم و به خصوص در تابستان بسیار شایع بوده و معمولا بسیاری از افراد دچار آن می‌شوند. اما تعریف گرمازدگی دقیقا چیست؟ آیا هرگاه از گرما احساس ناراحتی کنیم، دچار گرمازدگی شده‌ایم؟ واقعیت آن است که گرمازدگی تنها یک احساس ناراحتی نیست و یک عارضه تلقی می‌شود. اصولا دو نوع گرمازدگی داریم.
- گرمازدگی حاصل از کاهش آب بدن
- گرمازدگی حاصل از کاهش نمک بدن
درباره‌ی گرمازدگی در این‌جا بخوانید.
علائم گرمازدگی کدام است
- علائم کاهش آب بدن عبارتند از:تشنگی بیش از حد، ضعف، سردرد، و از دست دادن هوشیاری.
- علائم کاهش نمک بدن نیز شامل: تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلات و سرگیجه می‌باشند.
این علائم معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که شما در معرض گرمای شدید قرار می‌گیرید. شاید با خودتان فکر کنید که این عارضه‌ی شایع خطر چندانی برای شما ندارد اما بهتر است که بدانید این عارضه یکی از خطرناک‌ترین، عوارضی است که می‌تواند برای شما رخ دهد. گرمازدگی می‌تواند منجر به سکته‌های قلبی و مغزی شده و یا به دلیل کم شدن آب بدن شما، دچار عارضه‌ی دهیدراسیون شوید.
دهیدراسیون یا کم‌آبی بدن نوعی بیماری است که در فیزیولوژی و پزشکی به عنوان از دست دادن بیش از حد مایعات بدن تعریف شده‌است.[ در اینگونه موارد، آب بدن بیمار به معنای واقعی کلمه، از دست می‌رود که این مستلزم از دست رفتن مایعات و آب بدن از درون ارگانیسم‌های موجود، کم شدن آب بدن از پوست یا از غشاء مخاطی می‌باشد.
دهیدراسیون خفیف با خوراندن آب و جلوگیری از دست رفتن مایعات بدن رفع می‌شود. اما بعضا ممکن است که شما متوجه این عارضه نشوید و به آن بی‌توجه باشید. و متاسفانه باید بگوییم دهیدراسیون می‌تواند موجب مرگ در افراد شود. پس این نکته را به خاطر داشته باشید که در تابستان بسیار به میزان آبی که می‌نوشید توجه کنید. روزانه حداقل 8 لیوان آب با دمایی که خیلی سرد هم نباشید بنوشید. هر نوع مایعات کم‌رنگ و رقیق دیگری نیز می‌توانند در این زمینه کمک کننده باشند.
چه چیزهایی مزید بر علت گرمازدگی می‌شود؟
در فصل تابستان و در هوای گرم معمولا بدن در حال مبارزه شدید با گرما است تا دمای بدن را حفظ کرده و از سلامت ارگان‌ها محافظت کند. بنابراین بهتر است بدانید که در فصول گرم بدن چند برابر حالت معمول در حال مصرف انرژی به جهت حفظ ایمنی می‌باشد. عوامل آسیب‌زا برای سیستم ایمنی بدن در تابستان ریسک چند برابری پیدا می‌کنند.
برای مثال می‌دانیم که استرس و اضطراب چه آسیبی بر سیستم ایمنی بدن وارد کرده و مقاومت بدن را تا چه اندازه پایین می‌آورند. اگر در فصول گرم زیاد بیرون می‌روید و همچنین در موقعیت‌های استرس‌زا نیز قرار دارید، سعی کنید که از روش‌های کاهش اضطراب، چه به صورت دارویی و چه به صورت رفتاردرمانی کمک بگیرید. اضطراب و فشار عصبی تا حد زیادی ریسک ابتلا به گرمازدگی را بالا می‌برد.
نکته‌ی دیگری که یادآوری آن برای رعایت در فصول گرم شایان ذکر است آن است که، معمولا اشتهای افراد در فصول گرم کاهش پیدا می‌کند. همچنین ریسک مسمومیت با اغذیه‌های خیابانی در تابستان بالاتر است. بنابراین بسیار مشاهده می‌کنیم که افراد در فصول گرم ساعات طولانی‌ای را گرسنه می‌مانند. این کار با ایجاد ضعف در بدن، فشاری را بر بدن شما وارد می‌کنند که ممکن است بدن در حال مقاومت در برابر گرما، توان تحمل آن را نداشته باشد. بنابراین سعی کنید در فصول گرم وعده‌ها و میان‌‌وعده‌های سبک و خراب نشدنی همراه خود داشته باشید تا بتوانید از گرمازدگی و فشار بر روی بدن‌تان جلوگیری نمایید.
چند راهکار ساده برای درمان و جلوگیری از این عارضه
ایتدا چند نکته برای پیش‌گیری از گرمازدگی ذکر می‌کنیم:
در خانه بمانیم!
بله این یک واقعیت است. اگر شما جز دسته افرادی هستید که در برابر گرما کم‌طاقت بوده و به سرعت گرمازده می‌شوید، بهتر است که در روزهای گرم سال، زیاد از خانه بیرون نروید. اما در صورتیکه مجبور به رفت‌وآمد در فصول گرم نیز هستید، به نکاتی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم، توجه داشته باشید.
خود را در برابر نور خورشید محافظت کنید
عینک‌های آفتابی و کلاه‌های لبه‌دار از اولیه‌ترین تجهیزات و وسایلی است که بهتر است حتما از آنها استفاده کنید تا در برابر نور خورشید از سر و صورت‌تان جلوگیری کنید. این کار تا حد زیادی ریسک ابتلا به گرمازدگی شما را کاهش می‌دهد.
افرادی که معمولا مویرگ‌های مغزی آنها نازک است، با قرار گرفتن در مقابل آفتاب، خون‌دماغ می‌شوند. استفاده از این تجهیزات، از این عارضه نیز جلوگیری می‌کند.
سعی کنید دمای بدن خود را مدام پایین بیاورید
با استفاده از یک بطری آب یخ که همراه دارید، و آن را هر چند ساعت روی سر و صورت خود قرار می‌دهید، می‌توانید ریسک ابتلا به گرمازدگی را تا حدی پایین بیاورید. یا این‌که سعی کنید وقتی احساس گرمای شدید کردید، چند دقیقه به مکان‌های سرپوشیده‌ی دارای سیستم خنک‌کننده بروید تا دمای بدن شما پایین بیاید و سپس به مسیر خود ادامه دهید.
درمان گرمازدگی
در صورتی که علاءم شدیدی نظیر آن‌چه که گفتیم مشاهد نمودید، ابتدا از یک یا دو لیوان آب قند کمک بگیرید تا فشار و قند خون شما به حالت نرمال برگردد. همچنین آبی که می‌نوشید تا حدی عارضه‌ی دهیدراسیون را نیز تعدیل می‌کند. در صورتیکه علائم شما پس از یک ربع کم شد، با مایعات کم رنگ آب از دست رفته را جبران کنید و سعی کنید از مواد غذایی سبک قندی و نمکی استفاده کنید. در غیر این صورت و در صورت قطع نشدن علائم سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
با شدت یافتن گرمای هوا، همگی به دنبال راهی برای خنک شدن هستیم. گاه وقتی که از بیرون وارد خانه می‌شویم، حتی خنکای باد کولر نیز نمی‌تواند آنطور که باید ما را خنک کند؛ در اینگونه موارد باید به نوشیدنی‌های خنکی که می‌توانیم درست کنیم، پناه ببریم.
عالی