تنبلی کودکان: مقصر کیست؟ چه باید کرد؟

با یک دو دو تا چهارتای ساده میشود فهمید که کودکان این دوره، بسیار تنبلتر از کودکان هر دورهای هستند. اما مشکل از کجاست؟ آیا تنبلی کودکان تقصیر ما است؟ فارغ از این که چه کسی مقصر است، آیا میشود به نحوی این مشکل را حل کرد؟ چگونه؟ در ادامه سعی کردیم به همه سوالات شما در این زمینه پاسخ دهیم.
کودکان امروزی نه تنها پر شر و شور نیستند، بلکه گاهی چنان ساکت، بیحوصله و خسته مینشینند که حضورشان را از یاد میبریم. کافیست یک تلفن همراه یا تبلت به آنها بدهیم و بعد ساعتها خبری از آنها نخواهد بود. شاید این موضوع برای بعضی از پدرها یا مادرها خوشایند باشد، اما آیا کار درستی هم هست؟
پاسخ یک نه محکم است! کودکی که تماشای تلویزیون یا بازی با موبایل، تبلت، کامپیوتر یا بازیهای ویدیویی را به غذا خوردن، درس خواندن، حمام کردن یا معاشرت با همسن و سالانش ترجیح میدهد، یک جایی از کارش لنگ است.
تنبلی چه بر سر کودکان میآورد؟
فارغ از اینکه مقصر تنبلی کودکان والدین هستند یا فناوری و کمبود فضای امن و سالم و … تنبلی میتواند آسیبهای مخربی داشته باشد. بیشتر کودکان تنبلی که اهل بازی و فعالیتهای فیزیکی نیستند، اضافه وزن دارند و این خبر خوبی نیست.
کودکان آینده جامعه ما هستند و اگر همین روند را ادامه دهند، نمیتوانند آن طور که باید مفید و فعال در مجامع عمومی به ایفای نقش بپردازند. اضافه وزن و چاقی توان جسمی آنها را کم میکند، مریضیهای فراوانی را به سمت آنها میبرد، اعتماد به نفس آنها را میگیرد و …
پس چه باید کرد؟ وظیفه ما به عنوان والدین چیست؟ ما به شما میگوییم:
وظیفه والدین در حل مشکل تنبلی فرزندانشان
درست است که والدین خود ممکن است یکی از دلایل تنبلی فرزندان باشند اما خیلی از عواملی که کودکان را تنبل کردهاند نیز واقعا خارج از کنترل والدین هستند. مثلا آیا پدر و مادری میتوانند جلوی پیشرفت تکنولوژی یا ناامنی خیابانها و پارکها را بگیرند؟ معلوم است که نه!
پس چه باید کرد؟ والدین باید مقصرین اصلی را پیدا و کنترل کنند. در ادامه قصد داریم به ۴تا از مهمترین و اصلیترین دلایل تنبلی کودکان اشاره کنیم و برای هر یک نیز یک یا چند راه حل پیشنهاد دهیم.
فناوری
در مترو، اتوبوس، جمعهای خانوادگی و خلاصه هرجایی که سر بچرخانید حتما کودک یا کودکانی را میبینید که مشغول بازی با یک تبلت یا تلفن همراه هستند. کودکانی که سنی ندارند اما مانند یک خبره با چنین وسایل پیشرفتهای کار میکنند. آنها وقتی کنار هم هستند به جای پرداختن به بازیهای دسته جمعی، با هم در مورد جدیدترین بازیهایی که دانلود کردهاند حرف و تبادل نظر میکنند و این مرثیهایست برای بازیهای کودکانه عصر ما.
حالا فکر کنید او جز تبلت یا موبایل، بازیهای ویدیویی مثل پلیاستیشن یا ایکسباکس هم داشته باشد. در چنین شرایطی و برای حل مشکل تنبلی چنین کودکانی چه باید کرد؟
بازی کردن با آنها، مخصوصا بازیهایی که تحرک فیزیکی دارند، میتواند آنها را از تنبلی برهاند. بازیها هم برای او سرگرم کننده هستند و هم چیزهای زیادی به او میآموزند. در مورد بازیهای کودکانه در مقاله زیر بخوانید:
چگونه باید در مقابل فناوری ایستاد؟
اولین، سادهترین و گرانترین راهکار، استفاده از فناوری برای حل مشکل تنبلی برخواسته از پیشرفت فناوری است. دستگاههایی در بازار هستند که حین بازیهای ویدیویی کودک را به حرکت وامیدارند. البته خرید اینها آنقدر که باید عملی و ممکن نیست! همه خانوادهها از پس خرید این وسایل برنمیآیند، همه کودکان به بازیهای این چنین تن نمیدهند و این نوع فعالیتها هرگز جای جنبوجوشهای بیرون خانه را نمیگیرد.
راه حل درست و کامل این مشکل فرهنگسازی است. اگر شما بتوانید با رفتار و گفتار خود طریقه صحیح استفاده از فناوریهای جدید را به او بیاموزید، فناوری نه تنها بد نیست، بلکه می تواند بسیار کارآمد، مفید و سازنده نیز باشد.
خانواده
پس همان طور که بالا گفتیم، مشکل فناوری نیز با رشد و تربیت درست کودک قابل حل است. کمکاری خانواده در این زمینه و وقت نگذاشتن برای کودک یکی دیگر از مهمترین دلایل تنبلی کودکان است. امروزه پدران و مادران که دائم سرکار و مشغول فعالیتهای شخصی خود هستند، ترجیح میدهند فرزندشان را با تلویزیون، تلفن همراه یا تبلت سرگرم کنند تا بتوانند به کارهای شخصی خود برسند و همین آغازیست بر تنبلی کودک.
والدینی که دائما سرگرم و مشغول هستند، فرصت کافی برای نظارت بر کودکان ندارند، با آنها بازی نمیکنند و آنها را به پارک یا محوطههای مخصوص و مناسب برای بازی با سایر همسن و سالنشان نمیبرند.
خانوادهها باید برای رفع این مشکل چه کنند؟
این که پدر یا مادری از وقت کاری خود برای بازی با کودکش بزند، چندان عملی و ممکن نیست؛ اما او نسبت به فرزندش مسئول است و باید هر چند وقت یک بار (آخرهفتهها، تعطیلات رسمی یا مرخصی) خود را وقف بازی و گردش کودکش کند. چنین کودکی با تجربه فعالیتهای پویاتر متوجه خواهد شد که بازیهای حرکتی هرگز نمیتواند جای نشستن پای ابزار تکنولوژی را بگیرد و طرفدار آنها خواهد شد. به همین دلیل هم احتمال ابتلا چنین کودکانی به تنبلی کمتر است.
خانههای کوچک
گیریم والدین فرهنگسازی را به خوبی انجام دادند و زمان بازی با کودک را نیز جور کردند، با مشکل بیجایی و کمجایی چه باید کرد؟ امروزه که خانهها روز به روز کوچکتر و نزدیکتر میشوند، بازی کردن با یک کودک خردسال کار سختیست. تحمل صدای بازی شما، صدای پای کودکتان و حتی صدای خندههایش برای همسایهها سخت و آزاردهنده است. این آزار گاهی به قدری زیاد میشود که داد اعتراض آنها را درمیآورد. در چنین شرایطی چه باید کرد؟
رفع تنبلی ناشی از خانههای کوچک
قطعا راه حل نشاندن بچه و دعوت کردن او به تکان نخوردن نیست! شما وظیفه دارید او را برای تفریح و فعالیت به پارک، فضای سبز یا زمین فوتبال ببرید. این طوری هم از هوای آزاد استفاده میکنید و هم لازم نیست بابت هر حرکت خود به چندین نفر جواب پس بدهید و عذرخواهی کنید.
البته به این نکته هم توجه داشته باشید که شما هم لزوما در خانههای بزرگ و درندشتی رشد نکردهاید اما تنبل هم نبودهاید. چرا؟ چون برا بازی به کوچهها و خیابانهای محله خود میرفتید. اما کودکان امروز این کار را نمیکنند. چرا؟
ناامنی کوچه پس کوچههای محله
در قدیم همه هممحلیها و همسایهها همدیگر را میشناختند. آنها میدانستند فرزندانشان با چه کسانی بازی میکنند. کودکان در هر کجای کوچه که مشغول بازی میشدند، ریزنظر اعضای یکی از این خانهها بودند و جای نگرانی نبود. اما حالا چه؟ خیلی از ما حتی واحد بغلی خودمان را هم نمیشناسیم چه برسد به هممحلیهایمان و به همین دلیل میترسیم کودکانمان را برای بازی به کوچه و خیابان بفرستیم، حتی اگر خودشان بخواهند و همین دلیلی میشود برای تنبلی کودکان.
چه باید کرد؟
بهتر است در میان همسایهها کودکان همسن و سالی که میتوانند همبازی هم شوند را پیدا کنید، به سراغ والدین آنها بروید و اجازه بازی کردن گروهی بچهها را از آنها بگیرید. شما میتوانید با همفکری هم روشی برای نظارت بر آنها و ایجاد امنیت پیدا کنید. مثلا هر روز والدین یکی از بچهها موقع بازی حضور پیدا کند و مراقب آنها باشد. این طوری هم کودکان از تنبلی در امان میمانند، هم فعالیت جسمی خواهند داشت و هم ارتباطات اجتماعی قویتری برقرار خواهند کرد.