فقط بزرگ‌سالان با مشکلات بدخوابی مواجه نمی‌شوند و بدخوابی یا بی‌خوابی شبانه در میان کودکان نیز امری رایج است. آن‌ها به تنهایی قادر به حل این مشکل نیستند و به کمک والدین نیاز دارند. به همین دلیل این مقاله را نوشتیم تا در آن نکاتی برای بهتر و راحت‌تر خواباندن کودکان را در اختیار شما قرار دهیم.
شب‌هایی که کودکان بی‌خواب یا بدخواب می‌شوند، شب‌های سختی برای والدین است. آن‌ها علاوه بر نگرانی برای سلامت کودک‌شان، در مورد دیر رسیدن خودشان به سرکار، کم‌انرژی بودن‌شان در روز بعد و دیر رسیدن یا نرسیدن فرزندشان به مدرسه و هزاران موضوع دیگر نیز نگران می‌شوند. به همین دلیل حاضرند هر کاری بکنند تا کودک‌شان به موقع و به اندازه کافی بخوابد.
ترفندهایی که در ادامه این مطلب آورده‌ایم، ترفندهای سخت و پیچیده‌ای نیستند. اما اگر آن‌ها را به دقت رعایت و پیاده‌سازی کنید، احتمالا در خواباندن کودکان موفق خواهید شد. البته بهتر است برای کسب نتایج مطلوب‌تر، از یک پزشک یا روان‌شناس متخصص نیز کمک و مشورت بگیرید. آن‌ها با فیزیولوژی و ساختار ذهن کودکان آشنایی بیشتری دارند و به همین دلیل ممکن است توصیه‌های موثرتری نیز در اختیار شما بگذارند.
ساعت خواب کودک را با نیاز او به خواب هماهنگ کنید
درست است که مقدار خواب کافی برای بیشتر کودکان ۹ الی ۱۱ ساعت است، اما این مقدار برای هر کودک با توجه به شخصیت، سن، الگوی خواب و نیاز بدنش ممکن است کمی متفاوت باشد. به همین دلیل بهتر است متوجه شوید که کودک‌تان به چند ساعت خواب شبانه نیاز دارد تا روز بعد سر حال و پرانرژی باشد. سپس خواب شبانه او را طوری تنظیم کنید که تا پیش از ساعت بیداری‌اش، حتما آن مقدار خوابیده باشد.
علاوه بر این، در تعیین ساعت خواب او به الگوی خوابش نیز توجه داشته باشید. برخی از کودکان سحرخیز هستند و تحت هر شرایطی صبح زود از خواب بیدار می‌شوند، برخی دیگر ممکن است شب‌ها پرانرژی باشند و تا نیمه‌شب هم حاضر به خوابیدن نشوند و برخی دیگر نیز قبل از این که ساعت به ۹ برسد، بیهوش می‌شوند. خواباندن چنین کودکانی با قوانین یکسان ممکن نیست. برای مثال اگر کودک سحرخیز را ساعت ۱۱ بخوابانید، او کم‌تر از مقداری که باید می‌خوابد ولی کودکی که می‌تواند تا ۹ صبح نیز بخوابد، مشکلی برای خوابیدن در ساعت ۱۱ شب ندارد.
برای خواباندن بهتر کودک در مورد ساعت و الگوی خواب او اطلاعات کسب کنید و متناسب با این اطلاعات او را بخوابانید.
خواب کافی عبارت چالش‌برانگیزی است که به جای ارائه اطلاعات، بیشتر باعث سردرگم شدن ما می‌شود. شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که به چند ساعت خواب، خواب کافی می‌گویند؟ برای پیدا کردن جواب سوال خود، مقاله زیر را در مجله اینترنتی امرسان بخوانید:
بدن ما به چند ساعت خواب نیاز دارد؟
ساعت بیداری را مشخص کنید
وقتی که فهمیدید او به چند ساعت خواب نیاز دارد و چه ساعتی در شب باید به رخت‌خواب برود، با یک حساب کتاب سریع می‌توانید متوجه ساعت مطلوب بیداری‌اش نیز شوید. فیکس کردن ساعت بیداری کودکان، اقدام موثری در خواباندن راحت‌تر آن‌ها است.
شاید فکر کنید اجازه بیشتر خوابیدن در روزهای تعطیل، برخوردی مهربانانه است که نباید از کودک دریغ شود، اما این طور نیست! چرا که اگر آن‌ها بیشتر از نیاز خود بخوابند، شب بی‌خواب خواهند شد و خواباندن این کودکان تبدیل به کابوس آزاردهنده‌ای برای والدین می‌شود. بدن آن‌ها که بیشتر از حد نیاز استراحت کرده است، در زمان خواب خسته نیست و به هیچ عنوان به خواب نمی‌رود. به همین دلیل هرگز نباید در طول هفته خواب کودک را بیش از یک ساعت جا به جا کنید.
تلویزیون و تلفن همراه ممنوع
حداقل ۲ ساعت قبل از خواب کودک، استفاده او از موبایل، تلویزیون، تبلت یا هر صفحه نورانی دیگری را ممنوع اعلام کنید. تحقیقات انجام شده حاکی از آن هستند که نور این صفحات می‌تواند در ترشح هورمون ملاتونین اختلال ایجاد کند و خواب کودک را به هم بریزد. چرا که هورمون ملاتونین نقش بسزایی در تنظیم چرخه خواب و بیداری ایفا می‌کند.
در این تحقیق، مشاهده شده است که ۳۰ دقیقه تماشای تلویزیون یا بازی با تبلت، می‌تواند ۲ ساعت خواب کودک را به تعویق بیاندازد و شما را با دردسر بی‌خوابی او مواجه کند. به همین دلیل بهتر است ۲ ساعت قبل از خواباندن کودکان، تلویزیون‌های خانه را خاموش و تلفن‌های همراه، تبلت‌ها و … را از دسترس کودکان خارج کنید تا هم او از بی‌خوابی رنج نبرد و هم شما آزرده و نگران نشوید.
استرس را از او دور کنید
کورتیزول هورمون دیگری است که نقش بسزایی در خواب خوب، آرام و به موقع کودک دارد. بالا بودن سطح هورمون کورتیزول که همان هورمون استرس است، مخل خواب کودک می‌شود. به همین دلیل بهتر است از عصر و نزدیک شاعت خواب فضای خانه را آرام نگه دارید، نور خانه را کم کنید، از موسیقی‌های ملایم استفاده کنید و او را تشویق کنید تا به سراغ فعالیت‌های کم‌استرس‌تری مثل کتاب‌خواندن یا بازی‌های فکری برود. با این کار سطح کورتیزول موجود در بدن او کنترل می‌شود و از بی‌خوابی در امان می‌ماند.
در مقاله دیگری که پیش‌تر منتشر کرده بودیم نیز پیرامون برخی از روش‌هایی که والدین می‌توانند به کمک آن‌ها از درگیری‌های هنگام خواب پیشگیری کنند، صحبت کرده بودیم. این روش‌ها به خواب رفتن کودک را به تجربه لذت‌بخش‌تری برای خانواده تبدیل می‌کنند. اگر مشتاق خواندن این مقاله هستید، می‌توانید آن را در لینک زیر پیدا کنید:
