سینمافرهنگ و هنر

نقد فیلم PORTRAIT OF A LADY ON FIRE

جدیدترین فیلم «سلین سیاما» Portrait of a Lady on Fire در جشنواره کن سال 2019 برنده جایزه بهترین فیلمنامه شد. Portrait of a Lady on Fir یا پرتره بانویی در آتش (به فارسی) فیلمی در وصف عشق و حفظ احساسات در حافظه است. تا زمانی که به تماشای آن ننشینید متوجه نمی‌شوید با چه شاهکار دیده نشده‌ای روبه‌رو هستید.

موفقیت فیلم Parasite شاهکار دیگر این جشنواره موجب شد که Portrait of a Lady on Fire آنطور که شایسته بود مورد توجه قرار نگیرد. بسیاری از منتقدین که از این عمل آکادمی متعجب بودند‌، این فیلم را یکی از برجسته‌ترین شاهکارهای سینمای فمینیسم نامیدند.

فیلم کره ای زبان Parasite که توانست در جشنواره‌های بین‌المللی خوش بدرخشد. همچنین از آن فیلم‌هایی است که نه تنها ارزش یکبار دیدن، بلکه ارزش بارها دیده شدن را دارد. در این مقاله به معرفی و نقد فیلم Parasite ساخته بونگ جون هو می‌پردازیم.

معرفی و نقد فیلم Parasite

افتخارات فیلم Portrait of a Lady on Fire

فیلم Portrait of a Lady on Fire را می‌توان موفق‌ترین فیلم سال 2019 برای دفاع از حقوق زنان دانست. فیلم پرتره بانویی در آتش در وبسایت راتن تومیتوز‌‌، با بازخورد بسیار مثبت 98 درصدی از سوی 146 منتقد. در وبسایت متاکریتیک بازخورد مشابهی‌، یعنی 95 درصدی از سوی 29 منتقد مواجه شده‌است.

این فیلم در وبسایت IMDB نمره 8.1 از 10 را کسب کرد. همچنین در وبسایت EMPIRE  نمره‌ی کامل 5 از 5 را بدست آورد. در ادامه با نقد فیلم Portrait of a Lady on Fire با ما همراه باشید.

اگر به سینمای ایران علاقه دارید و به دنبال بهترین فیلم‌های ایرانی که دارای امتیاز بالایی در سطح جهانی هستند می‌باشید، در لینک زیر می‌توانید بررسی و معرفی فیلم‌های برتر ایرانی از نظر سایت imdb را ببینید:

فیلم‌های برتر سینمای ایران از نظر سایت imdb

سلین سیاما‌ را بیشتر بشناسید

سلین سیاما، یکی از تحسین برانگیز ترین نویسندگان و کارگردان‌های سینمای معاصر فرانسه می‌باشد.
سلین سیاما، یکی از تحسین برانگیز ترین نویسندگان و کارگردان‌های سینمای معاصر فرانسه می‌باشد.

کارگردان این فیلم سلین سیاما، آثار شاخص دیگری به جز پرتره بانویی در آتش‌، در کارنامه هنری خود دارد. دو اثر قبلی این کارگردان “دخترانگی” و “تامبوی” مانند پرتره بانویی در آتش‌، در مورد روند کشف خود و عشق هستند. تمام این آثار با تمرکز بر جزئیات زندگی روزمره، بدون سر و صدا و با ظرافت و سادگی تمام‌، تجربه‌های عاطفی و عمیق را نشان می‌دهند. پرتره بانویی در آتش پنجمین و احتمالاً بهترین فیلم سلین سیاما کارگردان فرانسوی به حساب می‌آید که توانست برای او شهرتی دو چندان در جهان به ارمغان آورد.

این نویسنده و فیلمساز فرانسوی اغلب نگاه جنسی به زنان را در فیلم‌هایش به چالش می‌کشد. در فیلم Portrait of a Lady on Fire هیچ مردی حضور ندارد. شما شاهد فیلمی در حال به تصویر کشیدن زنانگی هستید.

تصاویر زیبا

سیاما در سطح تصویر هم انتخاب‌های خوبی دارد. یعنی از نظر انتخاب مکان، رنگ‌بندی و قاب‌بندی. سیاما با دریای خروشان آبی، پرتگاه‌های صخره‌ای بریتانی، ساحل وسیع شنی، خانه‌ی بزرگ متروکه و زنانی در باد قاب‌هایی خیال انگیز ساخته است. اما این قاب‌های نقاشی‌گون به تصویری پیچیده و چندوجهی در جهان سینمایی فیلم بدل نمی‌شوند.

این عاشقانه‌ی جذاب قرن هجدهم از سلین سیاما، یکی از تحسین برانگیز ترین نویسندگان و کارگردان‌های سینمای معاصر فرانسه می‌باشد. هر کدام از سکانس‌ها فیلم Portrait of a Lady on Fire به قدری هنرمندانه فیلم‌برداری شده‌اند که هر ثانیه از فیلم را می‌توان به عنوان یک نقاشی یا اثر هنری قاب گرفت. درست مانند فیلم (سینما پارادیسو) یک به یک پلان‌های این فیلم با زیبایی و ظرافت تمام صحنه پردازی شده‌اند.

زمینه و داستان فیلم Portrait of a Lady on Fire

در فیلم Portrait of a Lady on Fire هیچ مردی حضور ندارد و شما شاهد فیلمی در حال به تصویر کشیدن زنانگی هستید.

درون خود فیلم اطلاعات زیادی در مورد مکان و زمان دقیق رخ دادن وقایع فیلم به بیننده داده نمی‌شود. ولی از روی لباس‌ها، فرهنگ و آب و هوای منطقه مشخص است که این فیلم سواحل برتونی شمال غرب فرانسه و حوالی قرن 18 را به تصویر می‌کشد. تمرکز دقیق و عمیق فیلم بر روابط شخصیت‌های اصلی در چهارچوب جامعه سنتی و مردسالارنه و به تصویر کشیدن دقیق زمینه‌ی مکانی و زمانی آن به جای توضیحات است. در این فیلم حس و حالی ورا مکانی و جهانی را تجربه می‌کنید. واضح است که نقد روابط خانوادگی سنتی، سنگینی انتظارات گفته نشده و مستحکم اجتماعی و روایت زندگی زنانی که در مرزهای این جامعه در برابر دشواری‌های آن مقاومت می‌کنند. برای کارگردان مهم‌تر از پیروی از روایات کلاسیک و رومانتیک زیبایی‌ها و جلال و شکوه مردانه این دوره بوده است.

آغاز فیلم

در اول فیلم، ماریان که نقاش زن جوانی است به شاگردانش درس نقاشی پرتره می‌دهد. حین آموزش یکی از شاگردان نام یک نقاشی او که بدون اجازه به کلاس آورده را از او می‌پرسد. ماریان پس از مکثی طولانی، نام نقاشی که همنام با خود فیلم “پرتره بانویی در آتش” است، به وی می‌گوید. فیلم با فلش بک به سال‌ها قبل آغاز می‌شود. ماریان از طرف زن بیوه‌ای استخدام شده تا پرتره‌ای از چهره دختر جوانش نقاشی کند. از همان ابتدا مشخص می‌شود که هدف ارسال پرتره برای یک اشراف‌زاده ایتالیای است که قرار است با الوییز، دختر زن بیوه ازدواج کند.

الوییز که تمایل ندارد با مردی ناآشنا ازدواج کند، برای نقاش‌های قبلی ژست نگرفته بود. ماریان نیز نمی‌تواند هدف از سفر خود به عمارت او را فاش کند. تا اواسط فیلم، ماریان در قامت یک همراه که برای سرگرم کردن الوییز استخدام شده تا او را در پیاده روی‌هایش همراهی کند، حاضر می‌شود. نقاش سعی می‌کند با به خاطر سپردن چهره الوییز، پرتره‌اش را مخفیانه نقاشی کند. طی فیلم، ماریان و الوییز به هم نزدیک شده و رابطه آن‌ها و تنش آن با هدف ارسال پرتره به اشراف‌زاده میلانی و سرنوشت محتوم الوییز درام فیلم را شکل می‌دهد.

نقد فیلم Portrait of a Lady on Fire

شاید مهم‌ترین تم این فیلم دیدن، به تصویر کشیدن و به چالش کشیدن نگاه جامعه به زنان است. که از ابتدا تا انتهای فیلم بر شخصیت‌های آن سنگینی کرده. روابط آ‌ن‌ها با یکدیگر و با جامعه‌ای که داستان فیلم در آن اتفاق می‌افتد را قاب بندی می‌کند. الوییز و ماریان، هر دو می‌دانند که کشیده شدن پرتره به معنی دربند کردن الوییز و فرستادن او برای ازدواج با مردی که حتی وی را از نزدیک ندیده می‌باشد. رابطه آن‌ها حول کشیدن این پرتره و در کنار آن، رسم نقاشی‌های دیگری از الوییز است. کسی قرار نیست آن‌ها را ببیند، مانند نقاشی “پرتره‌ی زنی بر آتش” که در ابتدای فیلم آن را می‌بینیم.


در این فیلم، دیده شدن و نقاشی شدن در ابتدا فقط معادل اسارت و تملک است. الوییز در ابتدای فیلم حتی صورت خود را نیز از ماریان پنهان می‌کند. ماریان به مانند جاسوسی سعی در کشف الوییز، مشاهده‌ی او و به بند کشیدن تصویر چهره‌اش دارد.

الوییز از همان ابتدا با به تصویر کشیده شدن و نگاه شدن می‌جنگد. برای به تصویر کشیدن الوییز، ماریان مجبور است او را به عنوان یک انسان جدی بگیرد و در زمین او بازی کند. پرتره اولی که ماریان نقاشی می‌کند مصنوعی و بیروح است، و ماریان با آگاهی از این موضوع با عصبانیت آن را خراب می‌کند. طی یک هفته‌ای که الوییز و ماریان با هم می‌گذرانند، تکامل پرتره نهایی تنها در کنار تکامل رابطه عاطفی الوییز و ماریان به عنوان دو انسان برابر اتفاق می‌افتد.

نگاه مردانه

نقد امر نگاه کردن و دیدن به عنوان یک عمل مرد سالارانه، پیشینه‌ای طولانی در نقد هنری فمنیست دارد. اکثر آثار هنری غربی معروف توسط هنرمندان مرد ترسیم شده اند. سوژه زن در آن‌ها فقط به عنوان شیئی زیبا و ایده‌آل حضور دارد که تحت قدرت مرد و نگاهش می‌باشد. سبک‌های مختلف ترسیم چهره زن، بدن زن و فیگور او همه توسط هنرمندان مردی تکامل یافته و تثبیت شده که زن برای آن‌ها خمیر مایه هنر است، نه شکل دهنده‌ی آن.

نقادان هنرمند فمنیست سال‌هاست که این امر را مورد نقد قرار داده و نام “نگاه مردانه” را بر آن نهاده‌اند.

داستان جانبی فیلم

داستان جانبی فیلم در راستای نقد جامعه مردسالار و تمرکز بر روابط زنانی است که زیر سلطه آن زندگی می‌کنند. حتی بدون اینکه مردی را در تمام طول فیلم ببینند، به راحتی این موضوع را در داستان اصلی احساس می‌کنید. طی این داستان جانبی ندیمه الوییز توسط مردی باردار شده، با کمک ماریان و الوییز سعی در ختم بارداری دارد. کسی که در نهایت به آن‌ها کمک می‌کند، یک قابله میان سال است. ماریان و الوییز در صحنه‌ای به یاد ماندنی قدرت ندیمه بر بدن خود و سرنوشتش را ارج نهاده، جشن می‌گیرند.

از این دید می‌توان “پرتره بانویی بر آتش” را اوج پاسخ فمنیستی یک هنرمند زن به سنت نگاه مردانه در هنر غربی تلقی کرد.

فیلم آپارتمان دارنده‌ی پنج جایزه‌ی اسكار (بهترین فیلم، بهترین كارگردانی، بهترین فیلم‌نامه، بهترین تدوین و بهترین كارگردانی هنری) است. این فیلم در ژانر کمدی درام ساخته شده و در نوع خود بی‌نظیر است. در لینک زیر می‌توانید معرفی و توضیحاتی در مورد این فیلم ببینید:

نقد فیلم آپارتمان The Apartment 1960

مشاهده بیشتر

نوشته های مشابه

2 دیدگاه

  1. واقعا فیلم فوق العاده بود دقیقا همونطوری که نوشتین ممنون از معرفی و توضیح خیلی خوبی که دادین لطفا بازم نقد فیلمای خوبرو بزارین ممنون

  2. واقعا فیلم فوق العاده بود دقیقا همونطوری که نوشتین ممنون از معرفی و توضیح خیلی خوبی که دادین لطفا بازم نقد فیلمای خوبرو بزارین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا